-->\n" +"" ); noweOkienko.document.close(); noweOkienko.focus(); } //-->
SKUP ZŁOMU - Napięcie rośnie
SS-NG #29 MARZEC 2005






Marek "mmxY2k" Szendzielorz
    Herce, bajty, bity, te jednostki określające parametry poszczególnych podzespołów komputera są, Wam drodzy czytelnicy, zapewne dobrze znane. Jednak są jeszcze, co najmniej dwie jednostki, które są bardzo istotne dla prawidłowego działania każdego komputera, chodzi tu mianowicie o waty i volty. Pierwsza z nich służy do pomiaru mocy, a druga napięcia prądu elektrycznego.
OK, starczy już tej powtórki z fizyki, czas przejść do meritum sprawy. Dzisiaj zajmiemy się zasilaniem komputera w energie elektryczną i wszystkim tym, co jest z nim związane.
      Na początek mała podróż w nie tak odległa przeszłość. Jeszcze parę lat temu, myśląc o zakupie nowego komputera nikt nie zastanawiał się zbytnio nad rodzajem i parametrami zasilacza, w jaki go wyposaży. Idąc do sklepu mieliśmy w głowie "wyryte": taktowanie procesora, ilość pamięci, wielkość dysku twardego itp. itd. Podając sprzedawcy parametry wymarzonego "piecyka" nie wspominaliśmy mu nawet o zasilaczu (tak jak kupując hamburgera, nie mówimy, że chcemy go dostać w bułce posypanej sezamem). Po kilku dniach przychodziło się do sklepu, odbierało nowy komputer, podłączało go do gniazdka w ścianie i wszystko było OK.
Niestety, a może i stety, czasy tak beztroskiego podchodzenia do problemu zasilania komputera przeszły już bezpowrotnie do historii. Stało się ta z prostej przyczyny, szybki rozwój technologii i wzrosty wydajności podzespołów komputerowych (w szczególności procesorów i kart graficznych) spowodował także znaczny wzrost ich zapotrzebowania na energie elektryczną.



  typowy zasilacz no name


Żeby nie być gołosłownym podam tu kilka przykładów, np.: procesor Intel Pentium III 500 MHz potrzebował do stabilnej pracy około 13 W, Pentium III 1000 MHz 26 W a, taki Pentium 4 2,4 GHz już około 70 W !!!. Podobnie rzecz ma się z kartami graficznymi. GeForce 2 MX pochłaniał 20 W, GeForce 3 30 W, a GeForce FX 5900 65 W.
Ale wzrosty apetytu na prąd karty graficznej i procesora to nie wszystko, kilka lat temu w 90 % komputerów montowano tylko stacje dyskietek i jeden czytnik CD. Teraz w większości maszyn znajdują się zarówno czytniki CD, wypalarka CD/DVD jaki i czytnik DVD. Każde z tych urządzeń to około 20 W dodatkowego obciążenie dla zasilacza komputera.
Jak widać na przestrzeni ostatnich sześciu lat zapotrzebowanie energetyczne kraju (ach ta komisja do spraw Orlenu J) samych tylko karty graficznej i procesora wzrosło ponad dwukrotnie.
Łatwo się więc domyślić, że rodzaj moc i stabilność pracy zasilacza zamontowanego w naszym komputerze ma ogromne znaczenie dla prawidłowego jego funkcjonowania. Zbyt słaby zasilacz może spowodować nie tylko częste zawieszanie się systemu, ale także może po pewnym czasie spalić się i pociągnąć za sobą kartę graficzną, procka i parę innych istotnych części.



  opakowanie topowego zasilacza


Aby nie dopuścić do powyżej opisanej sytuacji należy zaopatrzyć się w odpowiedni zasilacz, który nie tylko bez problemu "pociągnie" naszą obecną konfigurację, ale pozwoli w przyszłości na łatwą i bezproblemową rozbudowę.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie zasilacza??? Najistotniejszą, rzeczą jest jego maksymalna moc. Dla przeciętnego komputera do gier powinien wystarczyć zasilacz o mocy 350 W *.



  wyposażenie dodatkowe topowego zasilacza


Oprócz mocy całkowitej znaczącą rolę odgrywa także moc na poszczególnych zakresach napięcia. Zakresy +3.3, +5 oraz +12 V nie mogą równocześnie pracować z dowolnym obciążeniem. Dla przykładu, w 300 W zasilaczu maksymalne sumaryczne obciążenie zakresów +3 V oraz +5.5 V wynosi mniej więcej 180 W. Kluczowe dane dotyczące danego zasilacza można znaleźć na etykiecie oraz w instrukcji obsługi, jeśli takową posiadacie. Jeśli jednak moc na poszczególnych zakresach nie jest określona, to po prostu nie kupujcie takiego zasilacza.
Dodatkowe ważne kwestie, jakie należy wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczącej zasilacza, związane są z przewodami zasilającymi. Chodzi tu o złącza służące do podłączania dysków twardych i napędów dyskietek oraz długość samych kabli.
W typowym systemie mamy cztery urządzenia wymagające złącz HDD/FDD: nagrywarki DVD oraz CD-RW, dyski twarde oraz napęd dyskietek. Sprawa ilości wtyczek stałą się dość istotna po wprowadzeniu najnowszych bardzo energochłonnych kart graficznych. Dla przykładu karty oparte na GeForce 6800 ULTRA posiadają dwa złącza zasilania. nVIDIA zaleca, aby do każdego z nich podłączona była wtyczka z wiązki zasilania niepodłączonej do innych urządzeń, może z wyjątkiem wentylatorów. Mówiąc wprost, każde złącze wymaga dedykowanego kabelka zasilacza ATX, co więcej, oba z nich muszą być podłączone.
W zależności od rodzaju obudowy konieczne może być także wybranie długości kabli połączeniowych. Różnica długości pomiędzy kablami potrzebnymi w obudowie typu desktop a w obudowie typu big tower wynosi średnio około 20 cm.



  topowy zasilacz


Istotne znaczenie ma też tak zwana "kultura pracy" zasilacza, czyli jak cicho pracuje. Niestety jeśli decydujemy się na tańszy zasilacz, nawet markowego producenta (o produktach no name nawet nie wspominam) musimy się pogodzić z tym że może on być troszkę głośniejszy, jednak nawet najtańsze produkty uznanych firm nie są przysłowiowymi "suszarkami" czy "odkurzaczami"
Na koniec zostawiłem sobie temat chyba najbardziej "kontrowersyjny". Chodzi mianowicie o to, jakiej firmy powinien być zasilacz i ile powinien kosztować.
Opierając się na testach przeprowadzanych przez różne serwisy internetowe oraz na opiniach panujących na hardware'owych grupach dyskusyjnych można wyselekcjonować kilka firm cieszących się poważaniem i dobrą opinią wśród fachowców. W Polsce sprzedają swoje produkty Antec, Chieftec, Coolermaster, Enermax, Enlight, Thermaltake, Zalman - to sam szczyt i elita w tej dziedzinie. Często można się spotkać z opinią, że ciężki zasilacz to dobry zasilacz, jest to wierutna bzdura, nawet najcięższy model wykonany niedbale ze kiepskiej jakości komponentów może się okazać bezwartościowym szmelcem, który prędzej czy później doprowadzić do katastrofy i spalenia komputera.



  gniazda zasilania na karcie GF 6800 ULTRA


Co się natomiast tyczy ceny, to dobry zasilacz uznanego producenta o mocy 350 W można już dostać za około 160 PLN. Wiem, że dla kogoś, kto do tej pory kupował zasilacz razem z obudową za około 100 PLN cena ta może wydać się astronomiczna, ale pomyślcie ile pieniędzy może kosztować ewentualna wymiana podzespołów uszkodzonych przez zastosowanie kiepskiej jakości zasilacza.



  listwa zasilająca czyli acar


Na marginesie dodam jeszcze, że jeśli podłączamy do jednego gniazdka, komputer, monitor, modem kablowy, router, drukarkę itp. itd. Warto zaopatrzyć się w tak zwaną listwę zasilającą zwaną także acarem. Urządzenie to posiada wbudowany włącznik/wyłącznik, oraz zabezpieczenia przed zwarciem i przeciążeniem. Cena tego "cuda" zależna jest od ilości gniazd i waha się w granicach 15 PLN – 45 PLN.

* wartość teoretyczna, dla przykładu nVIDIa dla zestawów opartych na swoich najnowszych kart graficznych serii GeForce 6800 ULTRA zaleca zasilacze 400 W i mocniejsze.
SKUP ZŁOMU - Napięcie rośnie
SS-NG #29 MARZEC 2005